Video On Demand in 2014
01-01-14 21:18 Geplaatst in: Achtergrondartikelen
Hulp uit onverwachte hoek
Het effect van het faillissement van de Free Record Shop op de Nederlandse Video On Demand markt is nog niet zichtbaar. Het feit dat het sinds augustus aanzienlijk moeilijker is geworden om een DVD of BluRay in een fysieke winkel te kopen, maakt dat filmliefhebbers uit moeten wijken naar andere oplossingen. Weliswaar zijn de levertijden van webwinkels zoals bol.com en Amazon gereduceerd, maar overdag een film uitzoeken in de winkel en ’s avonds kijken is geen optie. Over enkele jaren kunnen we zien in hoeverre deze beslissing van Hans van Breukhoven een belangrijke stap voor Video On Demand is geweest.
Video On Demand wordt volwassen
Een van de signalen dat Video on Demand serieuzer aangepakt gaat worden is het feit dat er dit jaar een aantal samenwerkingsverbanden zijn aangekondigd. Zo heeft Ximon met een aantal andere in Nederland actieve partijen VODNed opgericht. De organisatie lijkt zich met name te richten als bescherming tegen Amerikaanse aanbieders zoals iTunes en Netflix. Het doel is om als Nederlandse aanbieders als één partij samen te werken met de overheid en de kwaliteit van Video On Demand in Nederland te verbeteren. De resultaten van deze samenwerking bieden wel een kijkje in de keuken. In een onderzoek dat ze eind augustus presenteerde wordt bijvoorbeeld aangegeven van het huidige aanbod is van de verschillende partijen. Er wordt echter geen antwoord gegeven op de vraag wat het aanbod is dat beschikbaar is in Hoge Definitie is en of de films ook voorzien zijn van meerkanaalsgeluid. Verder vertekent het aanbod van televisieprogramma’s de totaalcijfers een beetje. In de cijfers van 3700 titels bij Ximon zitten bijvoorbeeld ook 51 afleveringen van de tekenfilmserie Boes, 38 afleveringen van de advocatenserie Keyzer en de Boer Advocaten en 33 afleveringen van de detectiveserie Spoorloos Verdwenen. Dat telt redelijk hard aan in de hoeveelheid beschikbare titels en vertekent het beeld.
Streaming abonnementen
Netflix is een aanbieder die in 1997 in de VS gestart is met het online verhuren van films. In eerste instantie kreeg je DVDs toegestuurd en vanaf 2007 werden de films naar je computer gestuurd. Dit staat bekend als streaming. Later is de reeks van ondersteunde apparaten voor streaming uitgebreid naar spelcomputers, smartphones en tablets. Op dit moment zijn er wereldwijd 40 miljoen leden. Al in 1999 introduceerde Netflix een abonnement waarbij je voor een vast bedrag per maand onbeperkt films kon huren. In september 2013 werd Netflix na Ximon de tweede partij die een streaming abonnement voor de Nederlandse markt aanbood. Ook Videoland heeft inmiddels aangekondigd een streaming abonnementsvorm aangeboden en de verwachting is dat er het komende jaar meer partijen zullen volgen.
Zoals we in de review van Ximon al zagen heeft een streaming abonnement als gevolg dat je een gestreamde film of televisieprogramma eenvoudig kunt stoppen als het je niet bevalt. Een ander voordeel is dat je een televisieserie kunt volgen in het tempo dat je wilt. Of je kunt zelfs enkele jaren na de start nog starten met het volgen van een serie als deze ineens populair wordt. Als je meerdere afleveringen op een avond wilt zien, dan kan dat. Je ziet niet vast aan het moment dat het programma wordt uitgezonden en het wordt niet onderbroken door reclameblokken.
Het grootste probleem met de streaming abonnementen blijft evenals afgelopen jaren nog het aanbod. Eigenlijk kunnen we concluderen dat het aanbod van de meeste aanbieders die al enkele jaren actief zijn met enkele tientallen procenten per jaar groeit. Daarbij geldt eveneens dat actuele films meestal na verloop van tijd ook vervangen worden en soms op een later tijdstip weer terugkeren als de exclusiviteitsperiode voor filmzenders voorbij is. Er is dus binnen het aanbod ook sprake van verloop. Dat heeft dus te maken met rechten en is waarschijnlijk in Europa niet eenvoudig op te lossen. Met name voor aanbieders van abonnementen geldt dat het van belang is dat er voldoende titels aangeboden blijven worden. Als je als nieuwe abonnee instapt, dan kun je een verlanglijstje opstellen van films die je ooit wilt zien. Als er echter voldoende nieuwe titels bijkomen, dan wordt zo'n abonnement minder aantrekkelijk. Echt actuele films biedt Netflix in Nederland nog niet. Dat is wel het geval in de Amerikaanse versie waar sommige titels zelfs tegelijkertijd beschikbaar komen op iTunes en op Netflix. Omdat de meeste films en series in het Engels zijn, is het voor Nederland gebruikelijk dat deze ondertiteld worden. Dat kost uiteraard geld en beperkt het aanbod. Als je echter kijkt in de Amerikaanse Netflix dan zie je dat de meeste programma’s ondertiteld zijn voor doven en slechthorenden. Daarmee zou het dus voor Nederlanders die de Engelse taal beheersen dus mogelijk om films met de meest vreemde dialecten zonder veel problemen te volgen. Het aanbod in de Amerikaanse Netflix dienst is echter zo’n 10 maal groter dan in Nederland, maar wordt niet beschikbaar gesteld in andere landen. Als je op Internet zoekt, dan zie je dat er inmiddels wel trucs zijn om vanuit Nederland het grotere Amerikaanse aanbod kunt bekijken.
Televisie On Demand
De Nederlandse Publieke Omroep biedt vanaf afgelopen zomer de mogelijkheid aan om live televisie te kijken via Internet (https://www.npo.nl/live). Je krijgt de programma’s dan aangeboden in standaard definitie en het programma wordt voorafgegaan door reclame.
Oplossingen zoals Uitzending gemist en RTL XL bestaan al een aantal jaren. Je kunt een aantal dagen nadat een programma is uitgezonden het alsnog bekijken. Meestal zonder extra kosten en in het geval van commerciële zenders met aanzienlijk minder reclameblokken dan op televisie zelf. De kwaliteit is meestal standaard definitie. In 2014 willen de Publieke Omroep, SBS en RTL komen met de dienst nlziet.nl waarbij programma’s voor een langere periode terug te kijken zijn en in een aantal gevallen zelfs tot een week vooruit. De NPO doet in dit initiatief mee met NPO Plus. Volgens een persbericht zullen programma’s in Hoge Definitie aangeboden worden en met minder reclame. Verder zullen een aantal films zoals Slumdog Millionair en The Artist aangeboden gaan worden. Voor mensen die sporadisch televisie kijken kan het in dat geval dus lonen om hun abonnement bij UPC of Ziggo op te zeggen en rechtstreeks via Internet te kijken. Een stap die in de VS steeds populairder wordt.
In de VS en een aantal Europese landen zoals het VK, Frankrijk en Duitsland loopt men ook hier een aantal stappen vooruit. Daar lukt het iTunes wel om populaire televisieseries aan te bieden via bijvoorbeeld de AppleTV. In Nederland zijn we nog steeds afhankelijk van wat oudere series in Ximon of oudere seizoenen van een aantal series in Netflix. In de VS bieden zenders zoals ABC, Disney en HBO abonneehouders een soortgelijke oplossing zoals de aanbieders met NLZiet.nl wil gaan aanbieden. Recente afleveringen van de afgelopen maand zijn zo terug te kijken, maar oudere programma’s moet je via andere kanalen zoals iTunes kopen. In de VS zijn er daarnaast themakanalen zoals crackle.com voor bepaalde doelgroepen. Zonder betaling kun je bijvoorbeeld komedieseries bekijken die speciaal voor dit kanaal geproduceerd zijn. Netflix heeft zo al een aantal series gemaakt waarbij House of Cards zelfs een Emmy gewonnen heeft.
De generatiekloof binnen SmartTVs
SmartTVs hebben hun intrede gedaan vanaf 2009. De televisie werd verbonden via Internet en kon op die wijze middels Apps extra diensten aanbieden. Zo was het mogelijk om je Facebook pagina te bekijken, file-informatie op te vragen en het nieuws en weerbericht te bekijken. En dat alles op een groot scherm. Aanbieders kwamen op dat moment met de eerste Video On Demand diensten. Zo had Philips een deal met Videoland waardoor je direct vanaf je televisie films kon huren. Een ander voordeel van de Internetverbinding was dat het mogelijk was om nieuwe versies van de programmatuur voor de televisie te installeren. De televisie kon daarmee dus steeds nieuwe diensten aanbieden. In de praktijk betekende dit dat nog ongeveer een jaar lang nieuwe versies beschikbaar kwamen en dat de leverancier het daarna wel genoeg vond. In 2012 is de volgende generatie van SmartTVs gekomen. Video On Demand diensten zoals Pathé Thuis en Ximon kwamen met een App zodat het aanbod direct te huren en bekijken was vanuit de luie stoel. Voor deze applicaties geldt dat die alleen werken op de SmartTVs die vanaf 2012 geïntroduceerd zijn. Het gevolg is dat als je een SmartTV hebt die enkele jaren oud is, je aangewezen bent op andere oplossingen om vanuit je stoel films of televisieprogramma’s te bekijken. Oplossingen zoals de AppleTV, de Roku box en de ChromeCast bieden dan een uitkomst. Deze oplossingen worden veel frequenter van nieuwe programmatuur voorzien en zijn bovendien aanzienlijk voordeliger. Voor minder dan €100 heb je zo’n apparaat terwijl een nieuwe televisie duurder is. Omdat deze apparaten ook eenvoudig door hobbyisten zijn aan te passen, bieden ze veel meer mogelijkheden. Deze apparaten zouden dus wel eens een serieuze bedreiging kunnen worden voor de SmartTV.
Audio en videokwaliteit
Alle SmartTVs kunnen video in Hoge Definitie weergeven. De meeste apparaten volgens de zogenaamde FullHD standaard. Het aanbod van veel Video On Demand diensten is echter nog steeds niet FullHD. Deels ligt dat aan de titels zelf. Met name filmhuisfilms die alleen uitgebracht worden op DVD worden ook niet in Hoge Definitie uitgebracht. Daarbij moet gezegd worden dat UPC en Netflix wel een aantal films in 3D aanbiedt, maar daarvoor heb je dan ook een geschikte televisie nodig.
Het aanbod aan films dat in een Dolby Digital meerkanaalgeluid wordt, is eveneens nog beperkt. Niet alle filmhuis films worden ook opgenomen met meerkanaalsgeluid, maar zelfs bij Hollywood films is het nog steeds niet gangbaar dat je meerkanaalsgeluid ontvangt bij het huren van een film. Het is momenteel moeilijk om in een oplossing die via een website op App op een tablet werkt, meerkanaalsgeluid te ondersteunen. Voor SmartTVs, digitale ontvangers en apparaten zoals de AppleTV is het eenvoudiger om zoiets aan te bieden. De conclusie is dan ook dat er op dit gebied afgelopen jaar niet veel veranderd is.
Prijsstelling
Met de komst van wat oudere films en series waarvoor lagere prijzen gevraagd wordt, is er eigenlijk niet veel gewijzigd. De prijzen voor losse films zijn ongeveer gelijk gebleven. De grootste wijziging is de verdere uitbreiding van de abonnementsvormen geweest door de komst van Netflix.
Omdat het aanbod van nieuwe films via de meeste aanbieders min of meer gelijk is, is de vraag wat er de komende jaren gaat gebeuren. Op welke vlakken gaan de diverse partijen de onderlinge concurrentie aan. Als het niet op basis van prijs en aanbod van nieuwe films gaat, waar gaan ze dan het verschil maken? In dat opzicht wordt 2014 een interessant jaar.
Conclusie
De populariteit van Video on Demand in 2013 is zeker toegenomen. Het is duidelijk dat de markt toch nog iets meer volwassen moet worden. De komst van Netflix heeft zeker een belangrijke impuls gegeven en een aantal locale aanbieders op scherp gezet. Voor 2014 is het de vraag wat initiatieven zoals NLZiet.nl gaan doen. Gaan we werkelijk een Television On Demand oplossing met goede kwaliteit krijgen. En zal VODNed een partij blijken te zijn die het beste van Video On Demand voorheeft of met name proberen de Nederlandse markt tegen Netflix en iTunes te beschermen? Over een jaar zullen we het weten.
Het effect van het faillissement van de Free Record Shop op de Nederlandse Video On Demand markt is nog niet zichtbaar. Het feit dat het sinds augustus aanzienlijk moeilijker is geworden om een DVD of BluRay in een fysieke winkel te kopen, maakt dat filmliefhebbers uit moeten wijken naar andere oplossingen. Weliswaar zijn de levertijden van webwinkels zoals bol.com en Amazon gereduceerd, maar overdag een film uitzoeken in de winkel en ’s avonds kijken is geen optie. Over enkele jaren kunnen we zien in hoeverre deze beslissing van Hans van Breukhoven een belangrijke stap voor Video On Demand is geweest.
Video On Demand wordt volwassen
Een van de signalen dat Video on Demand serieuzer aangepakt gaat worden is het feit dat er dit jaar een aantal samenwerkingsverbanden zijn aangekondigd. Zo heeft Ximon met een aantal andere in Nederland actieve partijen VODNed opgericht. De organisatie lijkt zich met name te richten als bescherming tegen Amerikaanse aanbieders zoals iTunes en Netflix. Het doel is om als Nederlandse aanbieders als één partij samen te werken met de overheid en de kwaliteit van Video On Demand in Nederland te verbeteren. De resultaten van deze samenwerking bieden wel een kijkje in de keuken. In een onderzoek dat ze eind augustus presenteerde wordt bijvoorbeeld aangegeven van het huidige aanbod is van de verschillende partijen. Er wordt echter geen antwoord gegeven op de vraag wat het aanbod is dat beschikbaar is in Hoge Definitie is en of de films ook voorzien zijn van meerkanaalsgeluid. Verder vertekent het aanbod van televisieprogramma’s de totaalcijfers een beetje. In de cijfers van 3700 titels bij Ximon zitten bijvoorbeeld ook 51 afleveringen van de tekenfilmserie Boes, 38 afleveringen van de advocatenserie Keyzer en de Boer Advocaten en 33 afleveringen van de detectiveserie Spoorloos Verdwenen. Dat telt redelijk hard aan in de hoeveelheid beschikbare titels en vertekent het beeld.
Streaming abonnementen
Netflix is een aanbieder die in 1997 in de VS gestart is met het online verhuren van films. In eerste instantie kreeg je DVDs toegestuurd en vanaf 2007 werden de films naar je computer gestuurd. Dit staat bekend als streaming. Later is de reeks van ondersteunde apparaten voor streaming uitgebreid naar spelcomputers, smartphones en tablets. Op dit moment zijn er wereldwijd 40 miljoen leden. Al in 1999 introduceerde Netflix een abonnement waarbij je voor een vast bedrag per maand onbeperkt films kon huren. In september 2013 werd Netflix na Ximon de tweede partij die een streaming abonnement voor de Nederlandse markt aanbood. Ook Videoland heeft inmiddels aangekondigd een streaming abonnementsvorm aangeboden en de verwachting is dat er het komende jaar meer partijen zullen volgen.
Zoals we in de review van Ximon al zagen heeft een streaming abonnement als gevolg dat je een gestreamde film of televisieprogramma eenvoudig kunt stoppen als het je niet bevalt. Een ander voordeel is dat je een televisieserie kunt volgen in het tempo dat je wilt. Of je kunt zelfs enkele jaren na de start nog starten met het volgen van een serie als deze ineens populair wordt. Als je meerdere afleveringen op een avond wilt zien, dan kan dat. Je ziet niet vast aan het moment dat het programma wordt uitgezonden en het wordt niet onderbroken door reclameblokken.
Het grootste probleem met de streaming abonnementen blijft evenals afgelopen jaren nog het aanbod. Eigenlijk kunnen we concluderen dat het aanbod van de meeste aanbieders die al enkele jaren actief zijn met enkele tientallen procenten per jaar groeit. Daarbij geldt eveneens dat actuele films meestal na verloop van tijd ook vervangen worden en soms op een later tijdstip weer terugkeren als de exclusiviteitsperiode voor filmzenders voorbij is. Er is dus binnen het aanbod ook sprake van verloop. Dat heeft dus te maken met rechten en is waarschijnlijk in Europa niet eenvoudig op te lossen. Met name voor aanbieders van abonnementen geldt dat het van belang is dat er voldoende titels aangeboden blijven worden. Als je als nieuwe abonnee instapt, dan kun je een verlanglijstje opstellen van films die je ooit wilt zien. Als er echter voldoende nieuwe titels bijkomen, dan wordt zo'n abonnement minder aantrekkelijk. Echt actuele films biedt Netflix in Nederland nog niet. Dat is wel het geval in de Amerikaanse versie waar sommige titels zelfs tegelijkertijd beschikbaar komen op iTunes en op Netflix. Omdat de meeste films en series in het Engels zijn, is het voor Nederland gebruikelijk dat deze ondertiteld worden. Dat kost uiteraard geld en beperkt het aanbod. Als je echter kijkt in de Amerikaanse Netflix dan zie je dat de meeste programma’s ondertiteld zijn voor doven en slechthorenden. Daarmee zou het dus voor Nederlanders die de Engelse taal beheersen dus mogelijk om films met de meest vreemde dialecten zonder veel problemen te volgen. Het aanbod in de Amerikaanse Netflix dienst is echter zo’n 10 maal groter dan in Nederland, maar wordt niet beschikbaar gesteld in andere landen. Als je op Internet zoekt, dan zie je dat er inmiddels wel trucs zijn om vanuit Nederland het grotere Amerikaanse aanbod kunt bekijken.
Televisie On Demand
De Nederlandse Publieke Omroep biedt vanaf afgelopen zomer de mogelijkheid aan om live televisie te kijken via Internet (https://www.npo.nl/live). Je krijgt de programma’s dan aangeboden in standaard definitie en het programma wordt voorafgegaan door reclame.
Oplossingen zoals Uitzending gemist en RTL XL bestaan al een aantal jaren. Je kunt een aantal dagen nadat een programma is uitgezonden het alsnog bekijken. Meestal zonder extra kosten en in het geval van commerciële zenders met aanzienlijk minder reclameblokken dan op televisie zelf. De kwaliteit is meestal standaard definitie. In 2014 willen de Publieke Omroep, SBS en RTL komen met de dienst nlziet.nl waarbij programma’s voor een langere periode terug te kijken zijn en in een aantal gevallen zelfs tot een week vooruit. De NPO doet in dit initiatief mee met NPO Plus. Volgens een persbericht zullen programma’s in Hoge Definitie aangeboden worden en met minder reclame. Verder zullen een aantal films zoals Slumdog Millionair en The Artist aangeboden gaan worden. Voor mensen die sporadisch televisie kijken kan het in dat geval dus lonen om hun abonnement bij UPC of Ziggo op te zeggen en rechtstreeks via Internet te kijken. Een stap die in de VS steeds populairder wordt.
In de VS en een aantal Europese landen zoals het VK, Frankrijk en Duitsland loopt men ook hier een aantal stappen vooruit. Daar lukt het iTunes wel om populaire televisieseries aan te bieden via bijvoorbeeld de AppleTV. In Nederland zijn we nog steeds afhankelijk van wat oudere series in Ximon of oudere seizoenen van een aantal series in Netflix. In de VS bieden zenders zoals ABC, Disney en HBO abonneehouders een soortgelijke oplossing zoals de aanbieders met NLZiet.nl wil gaan aanbieden. Recente afleveringen van de afgelopen maand zijn zo terug te kijken, maar oudere programma’s moet je via andere kanalen zoals iTunes kopen. In de VS zijn er daarnaast themakanalen zoals crackle.com voor bepaalde doelgroepen. Zonder betaling kun je bijvoorbeeld komedieseries bekijken die speciaal voor dit kanaal geproduceerd zijn. Netflix heeft zo al een aantal series gemaakt waarbij House of Cards zelfs een Emmy gewonnen heeft.
De generatiekloof binnen SmartTVs
SmartTVs hebben hun intrede gedaan vanaf 2009. De televisie werd verbonden via Internet en kon op die wijze middels Apps extra diensten aanbieden. Zo was het mogelijk om je Facebook pagina te bekijken, file-informatie op te vragen en het nieuws en weerbericht te bekijken. En dat alles op een groot scherm. Aanbieders kwamen op dat moment met de eerste Video On Demand diensten. Zo had Philips een deal met Videoland waardoor je direct vanaf je televisie films kon huren. Een ander voordeel van de Internetverbinding was dat het mogelijk was om nieuwe versies van de programmatuur voor de televisie te installeren. De televisie kon daarmee dus steeds nieuwe diensten aanbieden. In de praktijk betekende dit dat nog ongeveer een jaar lang nieuwe versies beschikbaar kwamen en dat de leverancier het daarna wel genoeg vond. In 2012 is de volgende generatie van SmartTVs gekomen. Video On Demand diensten zoals Pathé Thuis en Ximon kwamen met een App zodat het aanbod direct te huren en bekijken was vanuit de luie stoel. Voor deze applicaties geldt dat die alleen werken op de SmartTVs die vanaf 2012 geïntroduceerd zijn. Het gevolg is dat als je een SmartTV hebt die enkele jaren oud is, je aangewezen bent op andere oplossingen om vanuit je stoel films of televisieprogramma’s te bekijken. Oplossingen zoals de AppleTV, de Roku box en de ChromeCast bieden dan een uitkomst. Deze oplossingen worden veel frequenter van nieuwe programmatuur voorzien en zijn bovendien aanzienlijk voordeliger. Voor minder dan €100 heb je zo’n apparaat terwijl een nieuwe televisie duurder is. Omdat deze apparaten ook eenvoudig door hobbyisten zijn aan te passen, bieden ze veel meer mogelijkheden. Deze apparaten zouden dus wel eens een serieuze bedreiging kunnen worden voor de SmartTV.
Audio en videokwaliteit
Alle SmartTVs kunnen video in Hoge Definitie weergeven. De meeste apparaten volgens de zogenaamde FullHD standaard. Het aanbod van veel Video On Demand diensten is echter nog steeds niet FullHD. Deels ligt dat aan de titels zelf. Met name filmhuisfilms die alleen uitgebracht worden op DVD worden ook niet in Hoge Definitie uitgebracht. Daarbij moet gezegd worden dat UPC en Netflix wel een aantal films in 3D aanbiedt, maar daarvoor heb je dan ook een geschikte televisie nodig.
Het aanbod aan films dat in een Dolby Digital meerkanaalgeluid wordt, is eveneens nog beperkt. Niet alle filmhuis films worden ook opgenomen met meerkanaalsgeluid, maar zelfs bij Hollywood films is het nog steeds niet gangbaar dat je meerkanaalsgeluid ontvangt bij het huren van een film. Het is momenteel moeilijk om in een oplossing die via een website op App op een tablet werkt, meerkanaalsgeluid te ondersteunen. Voor SmartTVs, digitale ontvangers en apparaten zoals de AppleTV is het eenvoudiger om zoiets aan te bieden. De conclusie is dan ook dat er op dit gebied afgelopen jaar niet veel veranderd is.
Prijsstelling
Met de komst van wat oudere films en series waarvoor lagere prijzen gevraagd wordt, is er eigenlijk niet veel gewijzigd. De prijzen voor losse films zijn ongeveer gelijk gebleven. De grootste wijziging is de verdere uitbreiding van de abonnementsvormen geweest door de komst van Netflix.
Omdat het aanbod van nieuwe films via de meeste aanbieders min of meer gelijk is, is de vraag wat er de komende jaren gaat gebeuren. Op welke vlakken gaan de diverse partijen de onderlinge concurrentie aan. Als het niet op basis van prijs en aanbod van nieuwe films gaat, waar gaan ze dan het verschil maken? In dat opzicht wordt 2014 een interessant jaar.
Conclusie
De populariteit van Video on Demand in 2013 is zeker toegenomen. Het is duidelijk dat de markt toch nog iets meer volwassen moet worden. De komst van Netflix heeft zeker een belangrijke impuls gegeven en een aantal locale aanbieders op scherp gezet. Voor 2014 is het de vraag wat initiatieven zoals NLZiet.nl gaan doen. Gaan we werkelijk een Television On Demand oplossing met goede kwaliteit krijgen. En zal VODNed een partij blijken te zijn die het beste van Video On Demand voorheeft of met name proberen de Nederlandse markt tegen Netflix en iTunes te beschermen? Over een jaar zullen we het weten.